د «امپراتور پرتوي راج» فلم یوه بله دسیسه، چې افغانان د یرغلګرو، بې اصولو او بدو کرکټرونو په توګه انځوروي
……………………………
د ۲۰۲۲ کال د جون په ۳ مه په هند کې د «امپراتور پرتوي راج» په نوم یو نوی فلم نندارې ته وړاندې شو، چې پکې اکشې کمار، سنجې دت، سونو سود، منوشي چلهر او د بالیووډ نورو اداکارانو کار کړی دی.
اکشې کمار د پرتوي راج د مرکزي رول لوبولی دی. په پیل کې، د فلم نوم یوازې “پریتوی راج” و، مګر وروسته، د فلم له خپریدو یوه اونۍ وړاندې، “سمرات” مختاړی اضافه شو، چې د سنسکرت کلمه ده چې معنی یې پاچا ده. د IMDB انټرنیټ فلم ډیټابیس له مخې د دې بودیجه 2.5 ملیون امریکایی ډالر یا شاوخوا پنځه ملیارده پاکستانی روپۍ وه. دا د بالیووډ په تاریخ کې یو له خورا قیمتي فلمونو څخه بلل کیدی شي. دا فلم د یش راج فلمز تر څارنې لاندې جوړ شوی دی. او دا د کلونو سخت کار پایله او تولید شوی.
اوس دا فلم په یوه ساده موضوع باندې دی، چې بالیووډ یې په سینه ناست دی. د پرتوي راج او محمد غوري دوه جنګونه په 1191 او 1192 میلادي کلونو کې وشول.
لومړۍ جګړه پرتوي راج وګټله او دوهمه او پرېکنده جګړه د محمد غوري په نوم جګړه وشوه او د پرتوي راج پاچاهي پای ته ورسېده. پرتوي راج ووژل شو.
دا تاریخ دلته پای ته ورسېد، خو په هند کې د مودي هندوتوا له همدې ځایه پیدا کېږي. له سلطان محمد غوري وروسته يو مسلمان واکمن له افغانستان څخه په برياليتوب او يا هم د افغانستان په لاره کې حکومت وکړ، تر دې چې دا کيسه په ۱۸۵۷ کال کې پای ته ورسېده.
اوس چې تاسو د پرتوي راج دا تاریخي پیښه و اوریدله، اوس هم هغه څه واورئ چې په “امپراتور پرتھوی راج” کې بیان شوي. په پرتوي راج فلم کې هر هغه صفت شته چې په انسان کې وي، په داسې حال کې چې محمد غوري همدومره بد کردار دی څومره چې یو انسان کېدی شي.
په دې فلم کې اساساً ډېر تورونه دي، ډېر تاریخي حقایق تحریف شوي، چې دلته یې یادونه کوو.
ویل کیږي چې دا فلم د شپاړسمې پیړۍ له عاطفي شعر څخه اخیستل شوی، په ټوله نړۍ کې لیکل شوي تاریخي کتابونو پرته، پداسې حال کې چې کیسه د شلمې پیړۍ ده. څلور سوه کاله وروسته که څوک درته ووایي چې نندان یوازې د ۲۰۱۹ کال د فبرورۍ په ۲۷ مه څلور الوتکې ویشتلې وې، تاسو به قانع شئ. مګر ستونزه دا ده چې په دې شعر کې بیان شوی تاریخ په دې فلم کې نه دی تعقیب شوی.
لومړی تاریخي حقیقت چې له پامه غورځول شوی د تارین د دوو جګړو هدف دی.
جناب، د دې جنګونو مقصد د ډيلي لاس ته راوړل نه وو. د تارین جګړه د دې سبب شوه چې محمد غوري د بټنه د فتح کولو لپاره راغلی و. په 1191 کې، پرتوی راج د دې دفاع ته لاړ. محمد غوري په دې جګړه کې ماتې وخوړه. بیا خو هر څوک د دویمې جګړې په اړه پوهیږي.
خو په یاد ولرئ چې په فلم کې اصلي دلیل دا ښودل شوی چې پرتوي راج دا جګړه د افغانانو څخه د هندوانو ښځو د عزت د ساتنې لپاره کړې وه.
د افسوس خبره دا ده چې دا جنګونه په عمده توګه د دوو مذهبونو، اسلام او هندویزم او یا د افغان او هندي تمدن تر منځ د جګړو په توګه انځور شوي، پرتوي راج او د هغه د ځواکونو لباس نارنجي او زعفراني رنګونه وو په داسې حال کې چې د غوري ځواکونو شنه پګړۍ او بیرغ هم شنه دی؟؟؟
دا خبرې تاسې ته څوک کوي؟ تر اوسه هیڅ لیکوال، شاعر او تاریخ لیکونکي د شپاړسمې پېړۍ د دې قاموس د شاعر چندر بردايي په ګډون د پرتوي يا غوري د جامو او بيرغونو تفصيل نه دی ورکړی. نو بیا څه اړتیا وه چې پر دوی د ځینو هندوانو او مسلمانانو ادعا شوي نمایشي رنګونه ولګول شي؟
د فلم په پیل کې اکشې کمار (د پریتوی راج په شکل کې) وايي چې دا جګړه د هندو مذهب لپاره کیږي.
آیا پرتویراج تر نن ورځې پورې د هندویزم د اتل په توګه تشریح شوی؟
په هغه زمانه کې چې دا پیښې رامنځ ته شوې، یو څوک د ذات یا نژاد په اساس پیژندل شوی. یعنی پرتوی راج، چوهان یعنی راجپوت او محمد غوری، غوری او د تاجک نژاد وو.
نو بیا ولې د هندو-مسلمان پر جنګ خبره کیږي یا شروع کیږی؟
اوس یوه بله ټوکه واورئ، پرتوی راج په یوه شانداره مرمرینه ماڼۍ کې اوسېده. ولې مودي صاحب، چندر پرکاش صاحب، تاسو په دولسم کال کې د هندیانو لپاره د مرمرو ودانۍ جوړولې؟
په هند کې د مرمرو لومړنۍ ودانۍ د لومړي مالوري سلطان هوشنګ شاه غوري مقبره وه چې په ۱۴۳۵ میلادي کال کې مړ شو او د هغه له مړینې وروسته په ۱۴۴۰ میلادي کال کې یې مرمرینه مقبره جوړه شوه.
اوس موږ نه پوهيږو چې دوه نيم سوه کاله مخکې د پرتوي راج د مرمرو دا ماڼۍ چا جوړه کړې وه.
په داسې حال کې چې په دې فلم کې د مغلو د دورې ټوله معماري ښودل شوې ده.
چې له شپاړسمې پېړۍ څخه تر نولسمې پېړۍ پورې یې دوام وکړ.
اوس پوښتنه داده چې دا ټول ولې په شلمه پېړۍ کې ښودل کېږي؟
په داسې حال کې چې په شلمه پیړۍ کې، کله چې په هند کې د لرګیو ودانۍ یا د خښتو دیوالونه جوړ شول.
د سیدي سید جومات چې په 1573 کې جوړ شوی و د هندوانو ودانۍ ښودل شوې وه چې د پرتوي راج وخت و. ایا دا ځکه چې د ایودیا د بابري جومات په څیر باید دا هم د هندوانو د شالید ودانۍ اعلانولو په نوم ونړول شي؟
نه یوازې دا بلکې په غور کې د ( تورو جنګۍ میدانونه ( Gladitorial Arenas )ګلیډیټوریل میدانونه هم ښودل شوي، چې د رومیانو پرته بل چا دا ذوق نه درلود.
بیا په دې میدان کې، لوی اتل پریتوی راج چوهان، سره له دې چې خپل نظر له لاسه ورکوي، له دریو زمریانو سره جګړه کوي او درې واړه وژني.
په دې فلم کې تر سپوږمۍ پورې …… چې په پای کې به یې یادونه وشي.
اوهو، د پرتوي راج د پارسي ذکر خو پاتې شو. پرتوي راج ته فارسي کلمې چا ښوولې؟ ، د بښنه غواړم، مينه، مننه او داسې نور، په داسې حال کې چې د محمد غوري ژبه پخپله ترکي وه؟ اکشي اینڈ کمپنۍ به له کوم تاریخي حقیقت سره لوبې وکړي؟ بل انحراف د راجا جې چند په لاس د پرتوي راج تر ټولو بده ماتې او ډيلي ته د پرتوي راج تېښته ده. شاید دا صحنه نه وه ښودل شوې ځکه چې دا د پرتوی راج افسانوي، لوی مالیاتي کرکټر ته زیان رسوي؟
تر ټولو بده او بدمرغه اړخ یې هغه دی چې محمد غوري پکې د یوه بې شرمه، زنکه باز او بې عزته انسان په توګه انځور شوی وي، په دې کې د یوه ښه انسان پر شخصیت د خټو اچول کوم انصاف دی؟
په داسې حال کې چې تاریخي حقایق سل په سلو کې توپیر لري؟
او هو، دا باید په پام کې ونیول شي چې د 1192 څخه وروسته د پرتوی راج سره څه وشول؟
په اړه دوه مختلف نظرونه شتون لري. لومړی دا چې ماتې خوړلی پاچا پرتوی راج ووژل شو. په داسې حال کې چې د دویمې طبقې څیړنې ښیي چې پرتوی راج د دوی د دولت، غوري امپراتورۍ واکمن و. مګر په دې فلم کې دریم اړخ شتون لري.
پرتویراج سره له دې چې په دې فلم کې یې د لیدلو وړتیا له لاسه ورکړه، د خپل شپږم حس په مرسته یې محمد غوري وواژه!!!
په فلم کې یوه بله بده او د اعتراض وړ صحنه هغه وخت ده چې د پرتوي راج د ماڼۍ ښځو د خپل عزت د ساتنې لپاره په غرور سره ځانونه سوځول.
وروره، څه خبره شوې؟
ایا دې کار د فیمینیسټ غورځنګ او طبقې ته زیان نه دی رسولی؟
ولې ستا زړه نه دریږي چې ملکې او نامتو میرمنې د جوهر په نامه ژوندۍ سوځول کیږي ترڅو ستاسو د نارینه سترګې پورته کړي؟ ایا کوم سمت دا په ګوته کوي چې دا هند یوه تعلیم یافته او باشعوره ټولنه ده؟ ایا د دوی واکمنان د متمدن ویلو مستحق دي؟
په حقیقت کې دا فلم یوه بله دسیسه ده چې افغانان د یرغلګرو، بې اصولو او بدو کرکټرونو په توګه انځوروي چې پر برصغیر یرغل کوي. بايد يادونه وشي، چې باليووډ له اوو لسيزو راهيسې په پرله پسې ډول داسې فلمونه جوړوي، چې مسلمان واکمنان او په ځانګړې توګه د افغانستان واکمنان د وحشيانو، غلو او لوټمارانو په توګه انځوروي.
کیسه د ۱۹۵۲ کال د بیجو بوارا او د ۱۹۵۷ کال د راني روپ متي له فلم څخه پیلیږي او د دې ډول لسګونو فلمونو له جوړولو وروسته هم د کیسوري، پدماوتي، باجي راو مستاني، پاني پت له لارې د دغه امپراتور پرتوي راج باندې یې هم بریک ونه نیوه. تر څو به هندي فلم جوړونکي د برصغیر پر دغو واکمنانو تور لګوي؟
او تاریخي حقایق جلا خبره ده، په اوسني عصر کې په جوړو شویو فلمونو کې هم افغانان په ځانګړې توګه پښتانه د ترهګرو، غلو او غاصبینو په توګه انځور شوي دي.
د ۲۰۰۳ کال له طالبانو څخه تېښته، د ۲۰۰۴ کال آن ، د ۲۰۱۷ کال رئیس، د ۲۰۰۸ کال د انتقام ورځ په څېر ډېر فلمونه شته چې افغانان په کې د ترهګرو او غلو په توګه انځور شوي دي. ښایي د دې وخت وي چې د دې تاریخ د روانو وژنو پر وړاندې خپل غږ پورته کړو او دا کار تر هغو ممکن نه دی چې دا غږ له افغانستانه نه وي پورته شوی.
