ډاکټر یوسف اکبری
بالآخره د سولې د جریان په تعقیب د لویې جرګې لپاره هر خوا ته ډنډورې پیل شوې، ولسمشر سیاسیون راغونډ کړل او په اړه یې ورسره مشورې وکړې، په هیواد کې یې یوه غوغا جوړه کړه، هر سړی منډې وهي څو په لویه جرګه کې ګډون وکړي.
لویه جرګه اصلا د هیواد د سترو قضایاو د حل لپاره دایریږي، خو دا لویه جرګه یواځې د دې لپاره ځانګړې شوې چې مشوره وکړي چې آیا له طالبانو سره سوله وکړي او که نه او که کوي نو څه ډول؟ او خپلې سرې کرښې هم پکې مطرح کړي، او د خپل ځان د عزت او بقا لیاری چارې هم پکې ولټوي حال دا چې طالبان له امریکا سره په سوله کولو لګیا دی او په مکرر ډول وایي چې له لاسپوڅي او ګوډاګي رژیم سره هیڅکله د سولې او خبرو اترو میز ته نه کیني ځکه چې دا خو څه حکومت نه دی بلکې نوم یې د حکومت دی دا خو اصلا د جان کیري په لاس یوه جوړه شوې اداره ده چې د افغانستان پر خلکو تپل شوې ده او نسکورل او مجازات کول یې د هر افغان دیني او ملي وظیفه ده ځکه چې هم یې پخپله او هم یې د امریکایانو او نورو بهرنیانو په لاس په لکونو افغانان له تېغه تېر کړي.
وایي په لویه جرګه کې به نږدې دوه یا درې زره کسان ګډون کوي، د هر ولایت نه یعنې د لویې جرګې د اصالت پر خلاف چې باید د هر قوم څخه وی دا د والي په خوښه وي، همدا راز دیني عالمان پکې د نشت په حساب ښودل شوي حال دا چې د اصولو له مخې دیني عالمان یې باید غوښینه برخه وي، د طالبانو سترو عالمانو هم دغه جرګه رد کړې او ټولو افغانانو ته یې مشوره ورکړې چې په دې جعلي جرګه کې ګډون ونکړي.
ډیری سیاسی مبصرین وایی چې باید په دې جعلي جرګه بې ځایه نه مصارف وشي او نه څوک مصروف شي ځکه هیڅ ګټه نلري، یوه بې ځایه جرګه ده چې موخه یې د یو څو ګوتو په شمیر اشخاصو یو ډول امتیازات ترلاسه کول دی، دغه مصارف باید پر بې وزلو خلکو وویشل شي دا به ترې ښه وي.
بلخوا بیا ډاکټر عبدالله بل ډول مخالفت کړی، هغه د جرګې د ګډونوالو په اړه د خپلې برخې په اړه مرور دی او وایی چې باید ۵۰٪ برخه ګډوان د ده په خوښه او د ده کسان وي.
ولسمشر هم لګیا دی هاند وهي څو خپل کسان پکې ورننباسي څو نوم یې وشي او د ده د خوښې پریکړې پکې وشي.
خو ډاکتر عبدالله یې بیا نه مني.
اوس ولسمشر دې ته اړ شوی چې له ډاکټر عبدالله سره ناسته وکړي او هغه ته قناعت ورکړی، څو په یاده جرګه کې حتما ګډون وکړي معلومه به شي چې ولسمشر د کومو امتیازاتو په ورکولو سره به ډاکټر عبدالله بیا راضي کړای شي.
بلخوا حکمتیار بیا وایي په جرګه کې به ګډون وکړي خو پایلو ته یې خوشبین ځکه نه دي چې جرګه ملي استقلالیت نه لري بلکې د حکومت تر اغیزې لاندې ده ځکه هر څه یې په خپل واک کې اخیستي، سیاسي او مدني ټولنو او ملت ته یې پکې هیڅ ډول صلاحیت نه دی پریښی.
جرګه خو هسې هم جعلي ده او چې دومره اختلافات او ګډوډۍ هم ورسره مل او اضافه شي نو له لویې جرګې نه به حتما داسې لویه بلا جوړه شي چې له له انعقاد نه به یې نه انعقاد ښه وګڼل شي.