چشم چرانی از دیدگاه إسلام

نویسنده: وحید احمد موحد «هروی»

چکیده: با توجه به این‌که، در مجتمع بشری فتنه ها موج میزنند و وسایل قریب شهوت‌رانی در هر مکان به کثرت دیده میشود؛ پس در این وقت لازم است که ما نگاه خود را حفاظ کنیم، نگاه به نامحرم وقتی که از روی شهوت و لذت جویی باشد، خواه آن نامحرم به صورت حقیقی و زنده باشد، یا این‌که تصویر نامحرم در معرض دید باشد عمل، حرام است، همانطور که در عناوین آتی از آیات و احادیث مختلف حرمت چشم چرانی ثابت خواهد شد، با توجه به این‌که از لحاظ طبی هم ضررهای زیادی دارد، اما راه‌های اعلاج این عمل شنیع و زشت موجود است.

واژگان کلیدی: چشم چرانی، نگاه پاک، حقیقت چشم چرانی، ضررهای چشم چرانی، راه‌های علاج آن،

مقدمهٔ
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على اشرف المرسلين سيدنا محمد و على آله و صحبه اجمعين.
و بعد در مجتمع بشری فتنه ها موج میزنند و وسایل قریب شهوت‌رانی در هر مکان به کثرت دیده میشود؛ در منزل راه اماکن عمومی و در هرجا اسباب و وسایلی که شهوات را بر می انگیزاند، به کثرت وجود دارد و شخص دین دار مانند شخصی غریب در میان خانواده میباشد یا مانند آن کسی که اخگری را در دست بگیرد، پس در این وقت لازم است که ما نگاه خود را حفاظت کنیم، حفاظت نگاه اخلاقی زیبا است، که انسان به وسیلهٔ آن، قلب، روح و نور بصیرت خود را حفاظت می‌کند و آن را مکلف به اخلاق زیبای پاک دامنی
می گرداند.

چشم چرانی در لغت ودر اصطلاح:
لغتا: چرخانیدن چشمها، نظر بازی، نظر کردن بر چهره خوب می‌باشد.
اصطلاحا: مردی که از روی هوس به دختران، زنان
و نوجوانان بی ریش نگاه کند.

نگاه پاک:
برای نگاه پاک داشتن هر فرد مؤمن باید در جستجوی انجام، کار نیک باشد، و خود را به رسیدن هدف نزدیک سازد.
اگر درست و صحیح چشمان خود را در مسیر پرستش قرار دهیم، هیچ گونه لغزش و انحرافی نخواهیم داشت.
نگاه پاک و قطرات بارانی که در معرفت خداوند و در حضور او جاری میشود چقدر زیباست.

حقیقت چشم چرانی:
خلاصه اینکه نگاه به نامحرم وقتی که از روی شهوت و لذت جویی باشد، خواه آن نامحرم به صورت حقیقی و زنده باشد، یا اینکه تصویر نامحرم در معرض دید باشد عملی، حرام است، و در چشم چرانی داخل میگردد. چشم چرانی در تعالی و ترقی روح و تهذیب نفس، مانع ایجاد می کند و با سرعت از همهٔ گناهان گویا سبقت را می رباید، تا زمانی‌که انسان از این عمل شنیع و زشت، دوری نجوید و چشم خود را از نامحرم حفاظت نکند، اصلاح نفس غیر ممکن می گردد.
در حدیث شریف آمده است، رسول خدا ـ صلى الله عليه وسلم – فرمودند: «النَّظْرَةَ سَهْمٌ مَسْمُومٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ» نگاه به نامحرم، تیری است زهر آلود، از تیرهای شیطان، حال اگر کسی آن را با طیب خاطر انجام دهد، در حقیقت در راستای پاکی نفسش خدشه ای عظیم وارد می شود و باعث تسهیل، در ویرانی درون
می‌گردد.
ابن جوزی از عبد الرحمن احمد بن عیسی بن ابی الادان نقل می کند.
می گوید من همراه استادم ابوبکر الدقاق بودم که چشمم به جوانی افتاد و نگاهش کردم استادم متوجه شد که او را نگاه می‌کنم گفت! فرزندم، نتیجهٔ این کارت را هر وقت باشد، خواهی دید.
بیست سال گذشت و انعکاس صحبت استاد در گوشم بود، که شبی خوابیدم و این موضوع دهنم را به خود مشغول کرده بود، صبح که از خواب بیدار شدم تمام قرآن را فراموش کرده بودم این است نتیجهٔ گناه، هر گناهی که باشد.

ضررهای چشم چرانی:
کسی‌که چشم چرانی می‌کند نافرمان الله پاک قرار می‌گیرد
حضرت مولانا حکیم محمد اختر صاحب دامت برکاتهم فرمودند:
چشم چرانی طبق نص صریح حرام است. ارشاد الله پاک است «قُل لِّلۡمُؤۡمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ…»
ای پیامبر صلی الله علیه و سلم شما برای اهل ایمان بفرمایید: که نگاه های خود را پایین بدارید، «زنان نامحرم و نوجوانان بی ریش را نگاه نکنید».
پس کسی که چشم چرانی می‌کند او با نص صریح مخالفت می کند و مخالفت با نص صریح جایز نیست.

مستحق خطاب لعنت قرار می‌گیرد
انسان چشم چران مورد لعنت سرور دو عالم صلی الله علیه وسلم قرار می گیرد. حديث مشکاوة شریف است: «لعن الله الناظرَ والمنظور إليه» نبی اکرم صلى الله عليه وسلم ارشاد می فرمایند: الله تعالی ناظر، و منظور اليه را لعنت کرده.

مثانه ورم می‌کند
از نظر طبی هم چشم چرانی باعث تورم مثانه می شود که منجر به تکرر ادرار می شود.

باعث سرعت انزال می‌شود
از چشم چرانی چونکه شهوت تحریک می شود و گرمی آن تا ماده منویه می رسد که به سبب آن منی صاف و رقیق می شود و در نتیجه باعث إنزال زود می‌شود، و عدم ارضاء همسر را در پی دارد و چنین شخصی به طور صحیح نمی‌تواند حقوق همسر را اداء کند،
در نتیجه باعث به هم پاشیدگی کانون گرم خانواده می شود.

بینایی‌اش آسیب می‌بیند
از چشم چرانی به بینایی آسیب می رسد چونکه شکر چشم‌ها پایین انداختن چشم‌ها است، و از شکر کردن در نعمت ترقی می آید. چنانچه الله تعالی ارشاد می‌فرمایند: «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ» اگر شما شکر نعمتهای مرا بکنید من نعمت را بر شما می افزایم و چشم چرانی یک نوع ناشکری و کفران نعمت است، که بر آن وعید و عذاب شدید آمده «وَلَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ» و اگر شما ناشکری بکنید عذاب من خیلی سخت است.

از چشم چرانی شهوت تحریک می‌شود
نگاه به صورت زیبا باعث تحریک غریزه جنسی می‌شود و اگر آن دست نیابد لاجرم باید غریزه‌اش در جایی دیگر ارضاء کند، چه بسا چشم چرانی که انگیزه‌اش چهره زیبا است، اما فرجامش روسیاهی با زشت چهره‌ای خواهد بود، که شاید در شرایط عادی هرگز حاضر به ارتباط با وی نباشد.

به استمناء و خود ارضایی مبتلا می‌شود
چشم چرانی باعث جدا شدن منی از مقرش می شود و دوباره نمی تواند به سر جایش برگردد همانند شیر که از پستان بیرون آید، دوباره بر نمی‌گردد چون پستان راه خروج است نه باز گشت زمانی که از مقرش جدا شد، باید بیرون شود، اگر چه در محل حرام باشد و این از نحوست چشم چرانی است که دیگر امتیازی بین حلال و حرام نمی‌ماند.

راه‌های علاج چشم چرانی

۱. هر گاه در کوچه و خیابان راه می روید، از چشم همان قدر کار بگیرید که برای دیدن ضروری است،
وگر نه نگاهش را پایین بیندازد.

۲. اگر نگاهش حفاظت نشده بود وضو گرفته، دو رکعت نماز توبه بخواند و دوباره عهد کند ان شاءالله آهسته آهسته روزی خواهد رسید که چشمش خطا نکند.

۳. وقتی راه می رود تسبیح به دست بگیرد و برای هر موقعی که در خیابان راه می رود یک ذکری را مقرر کند، مثلا: «استغفر الله يا لا اله الا الله و…».

۴. اگر بر زن نامحرم چشمش افتاد فورا نگاهش را پایین کرده و صورت مادرش را تصور کند، و تا موقعی که دل و نگاهش پاک نشد تصور مادرش را نگه دارد.

۵. اگر قصداً به خاطر شرارت نفس یا اغوای شیطانی نامحرمی را دید، فورا نگاهش را پایین کرده، جهنم را تصور کند و فکر کند که در سزای آن چشم‌هایم از سرب پر خواهد می‌شود.

۶. تازیانهٔ در جیبش بگذارد و هر وقت قصدا نامحرم را نگاه کرد کمرش را لخت کند، چند تازیانه در تنهایی بر پشتش بزند و اسم آن‌را تازیانه شریعت بگذارد.

۷. هر وقت چشم چرانی صورت گرفت به طور جریمه چند رکعت نماز نفلی بخواند که بر نفس سخت باشد، مثلا کم از کم «۱۲» رکعت.

۸. هر وقت چشم چرانی صورت گرفت به طور جریمه مقداری پول صدقه کند که بر نفس سنگین تمام شود، مثلا دو هزار تومان «البته این بستگی به توان مالی شخص دارد اگر ثروتمند است جریمهٔ بالا برایش تعیین کند، و اگر متوسط است جریمه متوسطی تعیین کند».

۹. محافظ صحت و سلامتی همسرش باشد، و از پوشاک، زیور آلات و آرایش ظاهری او را آراسته نماید، تا این‌که اگر چشمش به زیب و زینت نامحرمی افتاد حواسش پرت و دچار وسوسه نشود.

۱۰. اگر متأهل است و ازدواج کرده، هر گاه کمترین درجه برانگیختگی چشم چرانی در او پیدا شد، فورا خواهشش را از همسرش بر آورده سازد، و اگر مجرد است، و ازدواج نکرده وضو گرفته، دو رکعت نماز بخواند و از الله تعالی همت ترک گناه را بخواهد.

نتیجه:
آن چه در پی می آید – به همراه آن چه پیش تر گذشت برخی کارهایی هستند، که بر هر فرد مسلمان برای فرو گرفتن نگاه و حفظ شرمگاه و پاسداری از حرمتش لازم است.
بر زن مسلمان واجب است که حجاب را بر خود لازم گیرد و از بی حجابی و نشان دادن زیبایی‌های خود به مردان نامحرم خوداری کند و خود را مشابه مردان نسازد، تا این‌که مردان در معرض شهوات قرار نگیرد، بدین گونه از دستوری که خداوند به حجاب داده و از بی حجابی و نشان دادن زیبایی‌ها منع فرموده، فرمان برداری می شود و اطاعت رسول خدا ﷺ نیز انجام می پذیرد.

منابع:
«قرآن»
«سنت»
«أقوال سلف»

«عفت نگاه»
نویسنده: عبدالعزيز سيد هاشم غزولي
مترجمان: ۱. جان محمد ملازاده ۲. عبد الستار حسین بر

«چشم چرانی وعلاج آن در پر تو شریعت»
جمع و ترتيب: گلناز رخشانی مقدم
با همکاری
مولوی افضل دهمرد نژاد

«آسیب‌های چشم چرانی وراه‌های درمان آن»
تأليف: عبد الغنى براهويي

«آسمان چشمان»
تألیف: فریبا قهرمانی

«حفظ نگاه»
تألیف: مولانا مفتی محمد تقی عثمانی.
مترجم: محمود عبدی

«چشم چرانی»
ضررهای چهارده گانه چشم چرانی
مؤلف: حکیم محمد اختر
مترجم: نور محمد جهاندادی