کابل ټکی کام (چهارشنبه، ۱۲ وږی، ۱۴۰۴ل)
احسان تکل
چین نن سهار وختي په “تیانآنمن میدان” کې یو ستر پوځي پریډ ترسره کړ چې د چین د ولسمشر شي جین پینګ په مشرۍ ترسره شو. په دې مراسمو کې د ګڼو ولسمشرانو او د نړۍ د مشرانو تر څنګ د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین او د شمالي کوریا مشر کیم جونګ اون هم ګډون درلود.
دغه پوځي پریډ د “د چین د جاپان پر وړاندې د دویمې نړیوالې جګړې د بریا له ۸۰مې کلیزې” په مناسبت ترسره شو. د وسلو په لومړیو صفونو کې ستراتیژیک اټومي بالستیک توغندي ځای پر ځای شوي وو، د “دونګ فینګ – ۵ سي” په نوم، چې د مایع سونګ په واسطه کار کوي او د نړۍ په هر ځای کې د برید توان لري.
په پریډ کې د پرمختللو وسلو ننداره هم وشوه چې په کې لیزري وسلې، اټومي بالستیک توغندي، ستر بېپیلوټه الوتکې او د اوبو لاندې بېپیلوټه وسایل شامل وو.
د څلور پښو لرونکي پوځي روباټونه هم په دې پریډ کې ښکاره شول. د پوځي کارپوهانو په وینا دا یو “نسبتاً نوی او پام اړونکې” وسله ده چې د استخباراتو، اکمالاتو او حتی د دښمن پر اهدافو د دقیقو بریدونو توان لري.
د پریډ پر مهال د الوتکو یوه ډله د چین ملي بیرغ، د کمونیست ګوند بیرغ او د چین د پوځ بیرغونه پورته کړل. ورپسې ۲۶ هلیکوپټرې د “۸۰” شمېر جوړ کړ، چې د ۸۰ کلونو بریا نښه وه. وروسته درې هلیکوپټرې د “عدالت بریالي کېږي”، “سوله بریالي کېږي” او “ملت بریالي کېږي” شعارونه راوړل.
ګڼ نظامي قطعات:
په پریډ کې د چین د پوځ بېلابېلې څانګې ګډون درلود: د ځمکني پوځ قطعې، سمندري او هوايي ځواک، د توغندیو ځواک، فضا او سایبري ځواک او د معلوماتي ملاتړ قطعات.
ځمکني ځواک زغرهوال موټرونه، پیاده قطعات، توپخانه، د هوايي دفاع واحدونه او د ترمیم او ساتنې وسایل وړاندې کړل. سمندري ځواک هم خپل یو تشکیلاتي واحد وړاندې کړ.
هوايي ځواک هغه واحد وړاندې کړ چې د جاپاني یرغل پر وړاندې د چین د خلکو د مقاومت جګړه کې یې برخه اخیستې وه. د توغندیو ځواک هم برخه اخیستې وه، چې چین یې “د ستراتیژیک مخنیوي اصلي ځواک” بولي.
د دې ترڅنګ د فضا، سایبري او د معلوماتي ملاتړ ځواکونه لومړی ځل په پریډ کې ښکاره شول. د ولسي وسلوالو پولیسو څلور څانګې هم په خپلو بیرغونو سره برخه لرله.
بېلابېلې وسلې:
چین د نوې وسلو ننداره وکړه چې ځینې یې لومړی ځل وړاندې کېدې. په دې کې د زغرهوالو وسایطو نوی نسل، ټانکونه، د جګړې وسایط، د ۱۹۱ ډول اوږده واټن توپونه او پرمختللي هوايي دفاعي سیستمونه شامل وو.
همدارنګه د بېپیلوټه ډرونونو پر ضد دفاعي سیستمونه، لوړ ځواک لیزري وسلې، د مایکرو ویف وسلې او د سایبري جګړې لپاره ځانګړي تجهیزات هم ښکاره شول.
چین د کروز توغندیو لکه “تشانګجیان – ۲۰ ای”، “یینګجي – ۱۸ سي” او “تشانګجیان – ۱۰۰۰” ننداره وکړه چې د اوږده واټن دقیق برید توان لري. د لومړي ځل لپاره د هوايي، سمندري او د توغندیو ځواک کروز توغندي په ګډه وړاندې شول.
د “دونګ فینګ – ۱۷”، “دونګ فینګ – ۲۶ دي” او “یینګجي – ۲۱” په څېر هایپرسونیک توغندي هم ښکاره شول. د چین د اتومي درېګوني ځواک (هوايي، ځمکنۍ او سمندري) وسلې هم وړاندې شوې.
چین ټینګار وکړ چې دا وسلې یې د ملي حاکمیت او د ملت د درناوي لپاره ستراتیژیک ځواک جوړوي.
هوايي ځواک:ج
په پریډ کې د هوايي ځواک پرمختللې جنګي الوتکې، د “H-6” ډوله ستراتیژیک بموَرونکې، د “J-16″، “J-20” او “J-35” جنګي الوتکې، د الوتکې وړونکو لپاره ځانګړې الوتکې او د هوايي دفاع سیستمونه ښکاره شول.
په پای کې د “J-10” ډوله اووه جنګي الوتکو د رنګین لوګي ننداره وړاندې کړه چې د ۱۴ کلونو جګړې (۱۹۳۱ – ۱۹۴۵) نښه وه. مراسم د ۸۰ زره کبوترانو او ۸۰ زره بالونونو خوشې کولو سره پای ته ورسېدل.