د امريکا او طالبانو تر منځ د اعلاميو تبادله، د امریکايانو له لوري د کابل حکومت د مختلفو ملېشو هوايي او زمين ملاتړ په دې وروستيو کې يو ځل بيا د دوحې تړون د ماتې په درشل درولی او پر دې تړون يې شکونه راولاړ کړي. ځکه چې په دې تړون کې خو د طالبانو او امریکايانو تر منځ لاسليک شوی ؤ چې له دې وروسته به دامریکايانو تر وتلو پورې نه هم امريکا د کابل ادارې له عساکرو سره په عملیاتو کې ګډون کوي او نه به هم طالبان پر بهرنيو عسکرو باندې هيڅ ډول بريد کوي.
خو دا چې دامريکايانو له لوري په سلګونو او زرګونو ځله له دغه تړون څخه سرغړونه شوې، دا په دې معنی ده چې امريکايان يا په دې تړون کې غولېدلي او يا هم د تړون د ماتولو اراده لري.
په هر صورت خو د سياسيونو په اند امریکا اوس په يو ډول ګنګس حالت کې واقع ده او نه پوهېږي چې څه وکړي؟ که له طالبانو سره پر دوحې تړون بشپړ عمل کوي نو داسې ګومان کوي چې دوی د طالبانو له لوري مات دي او له نړيوالې شرمنده ګۍ سره به مخ شي او مخ دي. که عسکر ونه باسي نو هلته کرونا د اروپايي او امریکايي هېوادونو اقتصادي حالات خورا سخت ځپلی، چې دوی د خپلو حکومتونو او ملتونو مصارف نشي پوره کولی نو په داسې حال کې به دلته په افغانستان کې د مېشتو خپلو عسکرو او کابل ادارې مصارف څنګه پوره کړي نو له اقتصادي پلوه امریکا او ناټو له خورا ګنګس حالت سره مخ ده.
او که چېرې امریکا او ناټو له تړون څخه سر غړوي او په افغانستان خپل پوځي حضور غځوي نو د طالبانو له بريدونو څخه سخت په وېره کې دي، چې دا امريا او ناټو ته تر ټولو سخت او زبون حالت دی او په دې کې شک نشته چې د مۍ تر لومړۍ نېټې وروسته به د طالبانو تر بريدونو لاندې واقع کيږي.
خو داسې ښکاري چې امريکايي عسکر هم نور يا له خپلې ادارې څخه سرونه غړوي او امر يې نه مني او يا يې په افغانستان کې له سره د موټربمونو او نورو جګړه ايزو وسائلو شور لرې شوی. نو ځکه يې پر عام افغان ملت يو ځل بيا وحشتونو ته زور ورکړی، چې له جملې څخه يې تېره ورځ د خوست ولايت په صبريو ولسوالۍ کې تقريبًا د خپلو اجيرو ملېشو په ملګرتيا پنځلس تنه کوچني ماشومان او ښځينه وژلي…
دا په اصل کې له تړون څخه سرغړونه ده چې امريکايان هيڅ اعتنا نه ورته کوي بلکې د دوحې تړون له لاسليک وروسته يې دا څووم ځل دی چې دا ډول کړنې تر سره کوي.
خو اوس چې طالبانو هم تېره ورځ د امريکايي ولسمشر جوبايډن د مبهمو څرګندونو په اړه يوه اعلاميه نشر کړه او امریکايي لوري ته يې جدي اخطار ورکړ چې که چېرته د مۍ تر لومړۍ نېټې ونه وځي نو دوی به يې په مقابل کې سخته جګړه پيل کړي چې بيا به يې مسؤوليت امریکا ته راجع وي…
اوس چې تړون د ماتېدو له احتمالي خطر سره مخ دی، څه به پېښ شي؟؟
ايا امریکايان به ځانونه نړيوالې رسوايۍ ته ورکړي؟
که چېرته تړون مات شي نو امريکايان به په دې بيا ځل قادر شي چې له طالبانو سره همداسې د ارامۍ فضا رامنځته او يو ځل بيا مذاکرات ورسره وکړي؟
لومړی خو دا چې امریکايان به تړون هیڅکله هم ماتېدو ته پرېنه ږدي ځکه چې امریکا ته د طالبانو له خطر څخه ورهاخوا د چين، روسيې او اېران خطرونه هم موجود دي او هغوی هم په دې نږدې ورځو کې اعلاميې خپرې کړې چې امريکا بايد خپل ځواکونه له افغانستان څخه وباسي.. چې دا په عين زمان کې امريکا ته اخطار دی چې د چين او روسيې له لوري ورته متوجه دی.
خو که احيانًا امریکا د دوحې تړون مات کړي نو تر ټولو لوی زيان يې له هره اړخه امریکا ته متوجه دی ځکه چې له يوه لوري به په افغانستان کې امريکا خپل بې ځايه مصارف کوي چې هيڅ ځای به نه نيسي، له بلې خوا به يو ځل بيا له يوه کال دمې وروسته په يوه بې سر او بې پايان جګړې کې ښکيل شي چې بلاخره به له ماتې هيڅ هم په لاس ورنه شي.
له بلې خوا به نړيوال اعتماد له لاسه ورکړي او په دې اړه به نړيوال په دې يقيني شي چې امريکايان هيڅ ډول تړون ته ژمن نشي پاتې کېدای چې بيا ځلي دغه ډول اعتماد جوړونه به امريکا ته خورا په درنده بيه تمام شي.
که امريکايان دا فکر کوي چې طالبان به په جګړه کې مات کړي نو غلط دی، لومړی خو دا چې په لکونو پوځيانو باندې د امريکايانو له خوا طالبان مات نشول نو اوس به يې په زرګونو پوځيانو باندې څنګه مات کړای شي. دويم دا چې دا د افغانانو وطن دی او د خپل وطن د ازادۍ په معنا افغانان تر ټولو ښه پوهېږي، په بار بار امريکايانو ته دا واورول شول چې افغانان د پرديو له لوري تپل شوي نظامونه نه مني، او افغانان د هېواد د ازادۍ او د اسلامي نظام لپاره جګړه خپله اسلامي او ديني فريضه بولي، نو امريکايان به په دغه ملت څنګه کامياب شي؟ په داسې حال کې چې امریکايان له څوارلس زره کلو مټره افغانستان ته راغلي.
دغه شان د هغو امريکايايي عسکروکورنۍ به چې اوس د امريکايي حکومت ملاتړي دي، هم دامريکا د حکومت په خلاف راوپارېږي چې زامن او خپلوان يې په افغانستان کې عسکري کوي او له خپل حکومت څخه به وغواړي چې د تړون مطابق ولې له افغانستان څخه روانه وتل؟
د تړون د احتمالي ماتې په صورت کې به امريکا ته له تابوتونو پرته نور هيڅ هم په لاس ورنه شي بلکې خپل مړي او تابوتونه به شماري او بس…
بل لور ته به امريکا د تړون په احتمالي ماتې سره اوسنۍ د ارامۍ او امن فضا له لاسه ورکړي او له طالبانو سره به بيا ځلي فرصت جوړېدل او همدا ډول فرصت جوړول ستونزمن کار وي، نه به ګاونډي او سيمه اييز هېوادونه بيا ځل دا ډول مرستو ته ټټر ووهي.
د دوحې تړون تر ټولو لويه ضائعه به دا وي چې طالبانو اوس مهال کوم نرمښت او انعطاف ښودلی او اوس يې پر يوه مشترک او افغان شموله اسلامي نظام توافق ته اماده ګي ښودلې بيا به خپل هر ډول غوښتنې په هر لوري د تورې په څوکه او د ټوپک د شپېلۍ په څوکه مني او هيڅ لوری به هم بيا سرغړونه نشي کولی….
